اسیدکاری چاه های نفت و گاز ، (Acidizing) به عملی گفته میشود که در مخازن نفتی و گازی، در جهت افزایش نفوذ پذیری مخازن هیدروکربنی و افزایش دبی چاه نفت به کار میرود. پس از حفاری چاه در جهت زدودن مواد چسبنده گل حفاری و همچنین از بین بردن تکههای سنگ مخزن که در چاه باقی مانده این عمل انجام میشود و به طور کلی روش کار به این صورت میباشد که اسید را که انواع مختلفی دارد در سر چاه، آماده و به چاه تزریق میشود.
متدهای اسید زدن:
۱. روش ماتریسی
۲. ایجاد شکاف و ترک در سنگ مخزن به وسیله اسید
۳. شستشو و تمیز کردن سنگ مخزن به وسیله اسید
روش ماتریسی:
در این روش اسید با فشار به داخل چاه پمپ میگردد. فشار پمپ کمتر از فشاری خواهد بود که ایجاد ترک و شکاف در سنگ مخزن مینماید. حتی المقدور تلاش این خواهد بود که اسید به تمام جوانب سنگ مخزن مجاور چاه برسد.
ایجاد شکاف و ترک در سنگ مخزن به وسیله اسید:
هر جسمی قابلیت تحمل فشار را تا حد معینی دارد که سنگ مخزن نیز از همچین قاعدهای مستثنی نمیباشد. در روش شکاف اسیدی، اسید با فشاری بیش از فشار قابل تحمل سنگ مخزن به چاه تزریق میشود و باعث ایجاد شکست در سنگ مخزن میشود. این شکاف خود نیز باعث افزایش دبی چاه خواهد شد.
شستشو و تمیز کردن سنگ مخزن به وسیله اسید:
این سیستم جهت شستشوی مواد زاید اندود شده بر سنگ مخزن استفاده میشود؛ که سادهترین نوع اسیدکاری میباشد و معمولاً بعد از حفاری چاه و قبل از بهرهبرداری از این روش استفاده میشود.
فاکتورهای اسیدکاری:
– فشار
– غلظت اسید
– درجه حرارت
– نوع اسید
– تعادل شیمیایی
– نسبت سطح تماس سنگ مخزن به حجم اسید مصرفی
– جنس و مشخصات سنگ مخزن
موفقیت عمل اسیدکاری چاه های نفت و گاز ، به انتخاب نوع اسید، مقدار آن و محدودیتهای مربوط به آن بستگی دارد به طور کلی نمونه هایی از اسیدها که در عملیات اسیدکاری مورد استفاده قرار میگیرند به شرح زیر میباشند:
+ اسیدهای معدنی (Mineral acids)
– اسید کلریدریک (HCL)
– مخلوط اسیدکلریدریک و اسید فلئوریدریک (Mud acids)
+ اسیدهای آلی (Organic acids)
– اسید استیک (Acetic acids)
– اسید فرمیک (Formic acids)
– اسید سیتریک (Citric acids)
+ اسیدهای پودری یا کریستال (Powdered acid)
– کلرواستیک اسید (Chloracetic acids)
– سولفامیک اسید (Sulfamic acids)
+ هیبرید اسیدها (Hybrid or mixed acids )
– اسید کلریدریک – اسید استیک (Acetic- hydrochloric acid)
– اسید کلریدریک – اسید فرمیک (Formic – hydrochloric acid )
– اسید فرمیک – اسید هیدروفلئوریک (hydrofluoric acid -Formic)
+ اسیدهای کندکننده (Retader acids)
– اسید ژلی (Gelled acid)
– اسید کندکار فیلمی (Chemically retarded acids)
– اسید امولسیونی (Emulsified acids)
انواع آسیب های احتمالی که در عملیات اسیدکاری چاه های نفت و گاز ، با آنها ربرو میشویم، به شرح زیر است:
– هرزروی گل حفاری
– هجوم جامدات گل حفاری
– آسیب در عملیات سیمانکاری
– آسیب حاصل از عملیات تکمیل چاه
– آسیب سازند در عملیات تولید
– انتقال و مهاجرت ذرات و خرده ها
– رسوب مواد غیر آلی
– رسوبات مواد آلی
– آسیب به سازند در عملیات تعمیر
– ایجاد آسیب در عملیات انگیزش
– تزریق غیر عمدی جامدات
– رسوب دوباره تولیدات واکنش
– کم شدن مقاومت فشاری نزدیک چاه
– تشکیل امولسیون ها و اسلاج ها
– گیر افتادن آب ها و دگرگونی خاصیت تر شوندگی
– مهاجرت و انتقال ذرات و خورده ها پس از عملیات
– گیر کردن ژل های شکسته نشده
بدون مطلب